کت فیشینگ چیست؟ کلاهبرداری به شیوه عشق مجازی

کت فیشینگ چیست؟

کت فیشینگ (Catfishing) نوعی کلاه‌برداری اینترنتی است که در آن، شخص کلاهبرداری با جعل هویت آنلاین و برقراری رابطه عاطفی قربانی را فریب می‌دهد تا اطلاعات حساسی از او سرقت کند. البته، کت فیشینگ می‌تواند با اهداف دیگری مثل، دریافت پول از قربانی به بهانه‌های مختلف، به خطر انداختن اعتبار و آبروی قربانی یا باج‌گیری نیز انجام شود. به شخصی که کت فیشینگ انجام می‌دهد، کت فیش گفته می‌شود.

یکی از خطرناک‌ترین انواع کت فیشینگ را می‌توان نوعی مهندسی اجتماعی دانست که در آن، یک یا چند نفر، از تاکتیک‌های فریب و اغوا استفاده می‌کنند تا اطلاعات شخصی (Personally Identifiable Information یا PII) را از قربانی هدف بگیرند. سپس، کت فیش‌ها از این اطلاعات برای انجام جرائمی مثل جرائم سایبری، جرائم مالی و ... استفاده می‌کنند.

دقت داشته باشید که کت فیش‌ها برای رسیدن به اهداف خودشان اصلا عجله نمی‌کنند و اکثر آن‌ها، وارد رابطه‌ای آنلاین، عاطفی و بلند-مدت با قربانی می‌شوند تا اعتماد او را جلب کنند.

کت فیشینگ چطور انجام می‌شود؟

به طور کلی، کت فیشینگ زمانی انجام می‌شود که کلاهبردار یا کت فیش، با هویتی جعلی، رابطه‌ای بلند-مدت، عاطفی و آنلاین با قربانی برقرار می‌کند تا اعتماد او را به دست آورد. از دو روش کلی برای ساخت هویت جعلی استفاده می‌شود:

• ساخت هویت جعلی با استفاده از تصاویر و اطلاعات شخصی هویتی واقعی
• ساخت یک هویت کاملا جعلی و غیرواقعی

کت فیشینگ در ساده‌ترین و کم‌خطرترین حالت توسط کت فیش‌هایی انجام می‌شود که هدفی جز سرگرمی ندارند. در موارد دیگر، این کار با انگیزه‌های مالی، اطلاعاتی یا حتی جنایی انجام می‌شود.

هشدار: کت فیش‌های حرفه‌ای در فریب قربانیان خود بسیار خوب عمل می‌کنند. این کلاهبرداران اینترنتی، با عکس‌های جذاب و مهارت‌های ارتباطی بسیار قوی می‌توانند احساسات و عواطف قربانیان را تحت تأثیر قرار دهند تا اعتماد آن‌ها را جلب کنند.

با افزایش آنلاین شدن ارتباطات (به ویژه در زمان پاندمی‌ها و قرنطینه‌های عمومی) و روی آوردن افراد به اپلیکیشن‌های دوست یابی و همسریابی، زمینه برای حملات کت فیشینگ بیش از پیش مهیا شده است. همچنین، پیشرفت‌های فناوری نیز در ایجاد هویت‌های جعلی به کت فیش‌ها کمک می‌کنند. برای مثال، آن‌ها می‌توانند با استفاده از نرم‌افزارهای هوش مصنوعی (AI) تصاویری کاملا جعلی ایجاد کنند.

کت فیش‌ها چه نشانه‌هایی دارند؟

همانطور که گفتیم، کت فیش‌ها با جعل هویت به سراغ قربانیان خود می‌روند و معمولا، مهارت بالایی در فریب و اغوا دارند. بنابراین، خیلی مهم است که بتوانید آن‌ها را شناسایی کنید. به طور کلی، این دسته از کلاهبرداران اینترنتی چندین نشانه دارند که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:

• اجتناب از تماس‌های تصویری و قرارهای حضوری
• حضور نداشتن یا حضور کم رنگ در فضای مجازی
• دوستان یا فالوورهای بسیار کم و غیر فعال در فضای مجازی
• پروفایل نسبتا جدید
• استفاده از عکس‌های حرفه‌ای در شبکه‌های اجتماعی
• استفاده از تصاویر دیگران به جای تصویر پروفایل
• درخواست پول
• درخواست عکس‌ها یا ویدئوهای شخصی

کت فیشینگ با چه انگیزه‌هایی و به چه دلایلی انجام می‌شود؟

این نوع کلاهبرداری اینترنتی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• نداشتن اعتماد به نفس: بعضی افراد اعتماد به نفس کافی برای روابط عاطفی در فضای واقعی را ندارند. به عنوان مثال، ممکن است شخصی تصور کند که زشت است و به همین دلیل، با پروفایلی جعلی در فضای مجازی رابطه عاطفی داشته باشد تا نیازهای عاطفی خود را از این طریق برطرف کند.
• بیماری روانی: بعضی افراد به دلیل بیماری‌های روانی و اضطراب، خود واقعی‌شان را نشان نمی‌دهند و تنها را ایمن برای برقراری ارتباط با افراد غریبه را فضای مجازی می‌دانند.
• مخفی نگه داشتن هویت: بعضی از کت فیش‌ها می‌خواهند در فضای مجازی حضور داشته باشند و با افراد دیگر ارتباط برقرار کنند ولی به دلایل مختلفی نمی‌خواهند هویت آن‌ها لو برود. بعضی از این افراد، با هدف کلاهبرداری مالی کت فیشینگ می‌کنند و بعضی دیگر می‌خواهند اطلاعات شخصی یا حساسی را از شما به سرقت ببرند.
• انتقام: انگیزه دیگر کت فیش‌ها، انتقام گرفتن (معمولا از کسانی که پیش از این با آن‌ها رابطه عاطفی داشته‌اند) است. در این نوع حملات کت فیشینگ معمولا حساب‌های کاربری جعلی به نام قربانی ایجاد می‌شود که هدف آن‌ها تحقیر و ضربه به اعتبار و آبروی قربانی است. این کت فیش‌ها با ایجاد اعتماد، اطلاعات شخصی مثل عکس‌ها و فیلم‌های خصوصی از قربانی می‌گیرند و آن‌ها را در حساب‌های کاربری جعلی به اسم قربانی، به اشتراک می‌گذارند و مشکلات زیادی برای قربانی ایجاد می‌کنند.

چطور می‌توانید جلوی حملات کت فیشینگ را بگیرید؟

حالا که با کت فیشینگ و نشانه‌ها و دلایل آن آشنا شدید، باید بدانید که چطور می‌توانید از خودتان در مقابل این نوع کلاهبرداری اینترنتی، مراقبت کنید. در زیر، مهم‌ترین روش‌های مقابله با این حملات را برای شما مخاطبان گرامی مجله سایبرنو توضیح داده‌ایم:

• محتاط بودن در فضای مجازی: زمانی که در فضای مجازی با افراد ناشناس صحبت می‌کنید، همیشه احتیاط را در اولویت قرار دهید.
• هرگز به کسانی که فقط در فضای مجازی می‌شناسید، پول ندهید: بسیاری از کت فیش‌ها اهداف مالی دارند و نهایتا از شما پول می‌خواهند. بنابراین، هرگز برای کسانی که در فضای واقعی نمی‌شناسید، پول نفرستید. دقت داشته باشید که کت فیش‌ها بسیار صبور هستند و ممکن است پس از رابطه‌ای طولانی-مدت و زمینه‌سازی بسیار صبورانه، از شما پول بخواهند.
• در ارسال تصاویر و فیلم‌های شخصی برای دیگران در فضای آنلاین محتاط باشید: هیچ دلیلی برای ارسال تصاویر و فیلم‌های دارای محتوای جنسی برای دیگران در فضای آنلاین وجود ندارد و هرگز این کار را حتی برای کسانی که به آن‌ها اعتماد کامل دارید، انجام ندهید. همچنین، اگر کسی را به صورت حضوری نمی‌شناسید و نسبت به هویت او مطمئن نیستید، هرگز هیچگونه عکس یا فیلم خصوصی برای او ارسال نکنید.
• از سوال پرسیدن نترسید: اگر می‌خواهید در فضای آنلاین با کسی آشنا شوید، از سوال پرسیدن در رابطه با هویت واقعی او، ترسی نداشته باشید. اگر سوالات زیادی بپرسید، احتمالا می‌توانید متوجه شوید که با یک کت فیش رو به رو هستید یا فردی معمولی که قصد سوء ندارد.
• به تنظیمات امنیتی و حریم خصوصی خود در شبکه‌های اجتماعی توجه داشته باشید: یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای اینکه قربانی کت فیش‌ها نشوید، قرار دادن تنظیمات امنیتی حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی در بالاترین سطح است. برای مثال، می‌توانید در تلگرام، احراز هویت دو عاملی (Two Factor Authentication یا 2FA) را فعال کنید تا ورود به حساب کاربری شما فقط با وارد کردن کد ارسالی به سیم کارت خودتان امکان‌پذیر باشد و در حساب کاربری اینستاگرام خود را نیز در حالت خصوصی (Private) قرار دهید تا هر کسی به محتواهایی که در این شبکه اجتماعی محبوب منتشر می‌کنید، دسترسی نداشته باشد.
• فقط از پلتفرم‌های بین‌المللی معتبر برای فعالیت‌های اجتماعی در فضای مجازی استفاده کنید: یکی از مهم‌ترین نکاتی که برای پیشگیری از کت فیشینگ باید به آن توجه داشته باشید، این است که فقط و فقط از اپلیکیشن‌های بین‌المللی و معتبر مثل اینستاگرام، فیسبوک، واتس‌اپ، تلگرام و پلتفرم های مشابه برای فعالیت‌های خود در فضای مجازی استفاده کنید و هرگز از اپلیکیشن‌هایی که فاقد اعتبار و وجهه بین‌المللی هستند، استفاده نکنید.

جمع‌بندی

کت فیشینگ نوعی کلاهبرداری آنلاین است که در آن، کلاهبردار (که در اینجا کت فیش نامیده می‌شود) تلاش می‌کند تا با هویت مجازی جعلی با قربانی ارتباط عاطفی برقرار کند و اعتماد او را به دست آورد. کت فیش‌ها انگیزه‌های متنوعی مثل انگیزه‌های مالی، انتقام، جاسوسی و ... دارند و در ایجاد ارتباط عاطفی و فریب دادن قربانیان از مهارت بالایی برخوردار هستند.

در صورتی که در فضای مجازی از رفتارهای پرخطر دوری و موارد احتیاطی را رعایت کنید، به راحتی قربانی کت فیشینگ نمی‌شوید. به یاد داشته باشید که شبکه‌های اجتماعی بین‌المللی و معتبری مثل اینستاگرام، واتس‌اپ و تلگرام در صورتی که به درستی و با رعایت نکات امنیتی از آن‌ها استفاده کنید، سالم‌ترین، بهترین و ایمن‌ترین پلتفرم‌ها برای فعالیت‌های اجتماعی مجازی هستند.

v